HomeArtikelenOrganisatieadvies op maat voor een toekomstbestendig straatpastoraat
Organisatieadvies op maat voor een toekomstbestendig straatpastoraat
Sinds 2001 bestaat in Utrecht het Straatpastoraat voor mensen die dak- en/of thuisloos zijn (geweest). Het pastoraat wordt financieel gedragen door de Nederlands Gereformeerde Jeruzalemkerk in Utrecht. De wens tot verbreding van draagvlak én gestage krimp van de kerk zette het pastoraat aan het denken over de vraag hoe het ook in de toekomst zijn werk kan blijven doen voor dak- en thuislozen. Een uitgelezen vraagstuk voor de organisatieadviseurs van de SESAM Academie, die ondersteuning op maat bieden aan de inloophuizen van Fonds Franciscus.
Straatpastoraat Utrecht biedt onder meer een inloop in de Jacobikerk, een maandelijkse driegangenmaaltijd met gesprek en zes keer per jaar een viering in de Domkerk. Maar bovenal gaat het om aanwezig zijn waar de mensen zijn. In de dagopvang, in hostels en op straat. Hoe kunnen we komen van een situatie waarin het straatpastoraat gedragen wordt door één kerk naar een breder ingebedde en wellicht eigenstandige organisatievorm?
Dit was de vraag waarmee Straatpastoraat Utrecht bij SESAM Academie aanklopte. Adviseur Sytse Koopmans loopt op dit traject mee met het Straatpastoraat. Hij onderzoekt met hen de vraag achter deze vraag én de mogelijke oplossingen. Vanuit een externe blik, maar met kennis van de wereld van kerken en kerkgenootschappen.
Foto: Wieke de Wolff
De blik naar buiten
Sytse ging met de mensen van het Straatpastoraat op zoek naar de beste oplossing voor het organisatievraagstuk. Diverse vragen kwamen aan bod: moeten we het straatpastoraat onderbrengen in een eigen stichting? Of zijn er passender oplossingen? Is er in de stad bredere interesse om het werk van het straatpastoraat te beleggen? Welke dwarsverbanden zijn er te maken met verwante organisaties?
Utrecht kent een breed scala aan andere (kerkelijke) vrijwilligersorganisaties. Bijvoorbeeld buurtpastoraten, diaconale stichtingen zoals ‘Omduw’, maar ook de Protestantse Diaconie Utrecht. Welke kansrijke opties zijn er om het straatpastoraat met dergelijke organisaties samen te brengen?
Foto: Opleidingstraject SESAM Academie, Johan G. Hahn
Dit traject is een echte eyeopener. We kijken buiten de bekende kaders en ineens zijn er veel meer mogelijkheden dan gedacht.
Een duwtje in de rug
Met een duwtje in de rug van een externe adviseur ontstaan nieuwe inzichten en verbindingen met partijen die er eerst niet waren. Vaak kennen de organisaties elkaar wel en is er op de werkvloer contact, bijvoorbeeld via de pastores. Maar op bestuurlijk niveau is die verbinding er nauwelijks. “Als een externe adviseur partijen ook op dat niveau bijeen weet te brengen, kan er een veel sterkere samenwerking ontstaan. Dit advies op maat traject is een echte eyeopener”, aldus Liesbeth Timmers van Straatpastoraat Utrecht.
Hillie van de Streek, verbonden aan Straatpastoraat Utrecht en voorzitter van de kerkenraad van de Jeruzalemkerk, vult aan: “De Jeruzalemkerk maakte ruim 20 jaar geleden een gedurfde keuze om het straatpastoraat te starten. Nu zijn we op een punt dat we zien dat Straatpastoraat Utrecht een bredere inbedding nodig heeft.” Bovendien sluit het aan op de vraag naar de rol die kerken in Utrecht anno 2021 willen spelen. Er blijkt veel belangstelling voor het werk van de straatpastores en steun om daarbij aan te sluiten. “Een spannend traject, vol mogelijkheden en energie om het mooie werk te bestendigen.”
Toen het Straatpastoraat 20 jaar geleden startte, was dat gedurfd. Nu toont het lef om de stap naar een financieel breed-kerkelijk ingebedde organisatie te zetten.
Van papier naar praktijk
Niet geremd door enige beperking, ging Sytse samen met Straatpastoraat Utrecht creatief op zoek naar de mogelijkheden voor een toekomstbestendige, financieel gezonde organisatie. Na een brede blik naar buiten, het voeren van verkennende gesprekken met mogelijke partners en verwante organisaties, brengt hij nu de scenario’s in kaart en adviseert over de meest kansrijke opties. In de verkenning van mogelijke richtingen is ook Netwerk DAK geconsulteerd, vanuit zijn expertise en ervaring in andere steden.
Met de concrete vervolgstappen in beeld, is het aan de verantwoordelijke werkgroep van Straatpastoraat Utrecht om besluiten te nemen, de achterban mee te nemen en keuzes te formaliseren. De daadwerkelijke implementatie is een volgende fase.
Foto: Straatpastores Wieke de Wolff en Jan Bernard Struik, collectie Straatpastoraat Utrecht
Ruimte voor de toekomst
Straatpastoraat Utrecht ziet niet alleen het op maat traject met SESAM Academie als een verrijking, maar het hele pakket van Fonds Franciscus. Liesbeth: “Dankzij de exploitatiesubsidie is er ruimte om de kern van ons werk voor dak- en thuislozen door te laten gaan, terwijl we ook alle aandacht kunnen geven aan versterking van het straatpastoraat. De combinatie van die financiële impuls samen met het pakket van begeleiding, scholing en netwerkuitbreiding inspireert, zet aan tot actie en brengt ons als organisatie duurzaam verder.”
Adviestraject op maat
Straatpastoraat Utrecht is een van de aangesloten organisaties bij het programma Fonds Franciscus voor inloophuizen. Naast financiële steun biedt Kansfonds met Fonds Franciscus workshops, trainingen, kennisuitwisseling en begeleiding. Met als doel de organisaties sterker en toekomstbestendiger te maken. Een van de mogelijkheden is een adviestraject op maat. Waarbij de adviseurs van SESAM Academie of de KNHM Foundation een inloophuis, straat- of buurtpastoraat gericht begeleiden bij hun organisatievraagstuk.
