‘Mijn hulp is waardevoller als ik er echt kan zijn’

Goed samenleven – De samenleving is een begrip, maar samenleven is een werkwoord. Hoe moet het precies? Wat kun je erover leren, en hoe maak je het gemakkelijker voor jezelf en de mensen om je heen?

3FM-dj Angelique Houtveen (34) heeft een roerige tijd achter de rug. Haar vader kreeg alzheimer, en zelf heeft ze te dealen met een chronische ziekte. Haar ziekte gaf inspirerende inzichten over hulp geven én ontvangen. ‘Ik besefte ineens: als ik geen hulp vraag, beschadig ik misschien wel de vriendschap.’

Als Angelique in 2017 het Glazen Huis in mag, komen twee dromen uit. Die van haar én haar vader. Jarenlang volgde hij de actie van 3FM Serious Request op de voet, zowel op radio als tv. ‘Ooit zit jij ook in dat huis!’, zei hij ieder jaar tegen zijn dochter. ‘Tuurlijk pap, dat gaat echt niet gebeuren’, dacht Angelique. Maar hij kreeg tóch gelijk. Samen met radio-dj’s Sander Hoogendoorn en Domien Verschuuren liet ze zich de week voor kerst zeven dagen opsluiten om geld in te zamelen voor het Rode Kruis. ‘Ik dacht: wat gaaf, nu kan mijn vader de hele dag naar me luisteren!’ Op dag drie kreeg ze een telefoontje van haar vader. Of ze even langs kon komen, want haar moeder had autopech. ‘Hè, dacht ik. Is hij nou vergeten dat ik in het Glazen Huis zit? Dat was voor mij het eerste signaal dat het niet goed met hem ging.’

Verantwoordelijk voor je vader

Begin 2019 kreeg haar vader de diagnose alzheimer. Angelique en haar broer Robin besloten om samen zijn bewindvoerders te worden – een status die ze officieel moesten aanvragen bij de rechter. Samen nemen zij nu al zijn financiële en medische beslissingen. ‘We proberen de situatie voor hem zo comfortabel mogelijk te maken’, vertelt Angelique. ‘We doen boodschappen, halen zijn medicijnen, gaan vaak langs en kletsen wat. Als hij een verhaal voor de tiende keer aan me vertelt, praat ik lekker met hem mee.’

In het begin vond ze dat heel moeilijk. ‘Ik zat volledig in de weerstandmodus. Als hij beweerde dat hij geen alzheimer had, reageerde ik gelijk met: “Je hebt wél alzheimer, pap. Ontken het nou niet.” Het is een pijnlijk proces. We zijn opeens verantwoordelijk voor iemand die altijd verantwoordelijk was voor ons. Ik voerde dit jaar gesprekken die net zo goed op een kinderdagverblijf hadden kunnen zijn. Met een casemanager van de dagbesteding die over mijn vader zegt: “Hij is wel een beetje druk op de groep.” Ik voelde me net een ouder, terwijl ik helemaal geen kinderen heb.’

Angelique Houtveen 3FM 2

Zorgen voor andermans geluk

Nu zijn alzheimer erger wordt, vergt de zorg voor haar vader meer tijd. ‘Ik besefte ineens: mijn broertje en ik hadden dit niet per se hoeven doen, we konden ook een externe bewindvoerder vragen. Maar het voelde zo vanzelfsprekend dat we dit samen zouden oppakken. Mijn ouders zijn gescheiden, en mijn vader heeft geen nieuwe partner die dit eventueel kon doen. Zijn hele leven zorgde hij voor ons, dit is het minste wat we kunnen terugdoen. Ik wil graag dat hij gelukkig is.’

 

Angelique praat er veel over met haar broer, met wie ze een hechte band heeft. ‘Het is zo fijn dat we het samen doen. Een tijdje terug had mijn vader een fase waarin hij bij ieder goed doel dat aan de deur kwam een lidmaatschap afsloot’, zegt ze lachend. ‘Heel nobel natuurlijk, maar dan zitten we toch wel even een middag te bellen om een en ander terug te draaien. Het is dan heel fijn dat je met z’n tweeën bent, er samen om kan lachen en het werk verdeelt.’

 

Soms piekert ze over hoe ze het allemaal moeten bolwerken. Maar iedere keer wijst het zich vanzelf. ‘Vorig jaar moest ik na een operatie een paar weken revalideren. Toen heeft mijn broertje de zorg helemaal opgepakt.’

 

Hulp ontvangen

Een paar jaar geleden werd Angelique zelf ziek. Ze bleek endometriose te hebben. Een pijnlijke, chronische ziekte, waarbij weefsel dat op baarmoederslijmvlies lijkt, buiten de baarmoederholte voorkomt. ‘Toen ik geopereerd werd, moest ik voor het eerst verplicht toegeven aan hulp. Vreselijk moeilijk vond ik dat, ik wilde anderen niet tot last zijn. Een goede vriend confronteerde me daarmee. Hij zei: “Ik voel afstand als jij niet om hulp vraagt, terwijl je die wél nodig hebt. Alsof ik niet goed genoeg ben om jou te helpen.” Dat opende mijn ogen. Ik besefte ineens: ik doe mijn vrienden tekort door niet om hulp te vragen. Sterker nog, als ik het niet doe, beschadig ik misschien wel een vriendschap.’

Na haar herstel werd Angelique op een nacht plots wakker met hoge koorts. Ze voelde dat het foute boel was en wilde snel een Uber-taxi bellen om naar het ziekenhuis te gaan. Maar toen dacht ze terug aan het advies van haar goede vriend. ‘Hij was zo blij dat ik belde. Hij heeft me gebracht en is de hele dag bij me in het ziekenhuis gebleven.’

Het raakt me dat er mensen in mijn leven zijn die voor me klaarstaan.

Angelique Houtveen Dj 3FM

Er écht zijn

‘Het raakt me dat er mensen in mijn leven zijn die voor me klaarstaan. Mijn vriendschappen zijn een stuk hechter sinds mijn operatie. Er is meer vertrouwen, een diepere band. Ook mijn eigen hulp is oprechter geworden. Sinds mijn ziekte voel ik mijn eigen grenzen beter aan en durf ik goed voor mezelf te zorgen. In het nú leven, dat is zo belangrijk. Ik merk het ook direct als ik het niet doe. Dan zit ik mezelf weer helemaal op te vreten als mijn vader opnieuw hetzelfde verhaal afsteekt. Maar als ik goed in mijn vel zit en er echt kan zíjn voor hem, is mijn hulp veel waardevoller.’

‘Soms zegt m’n vader: “Kom je nu hélemaal vanuit Amsterdam om voor mij boodschappen te doen? Dat kan ik zelf wel joh.” Nee, dat kan helemaal niet en dat hoéft ook niet. Ik kies er bewust voor om nu hier te zijn, bij jou. Ook hij vindt het soms moeilijk om hulp te ontvangen. Blijkt de appel niet ver van de boom te vallen. Dat is toch de mens eigen, he? Niemand tot last willen zijn. Zanger Typhoon schreef daar een rake zin over in zijn lied Hemel valt. “Liefde geven is makkelijk, maar ontvangen van een ander kaliber.” En zo is het.’