Politiek draagvlak voor ETHOS-telling

Een droom die werkelijkheid wordt: elke gemeente in Nederland kan haar dak- en thuisloze mensen in kaart gaan brengen. Volgens de ETHOS-systematiek. Toen wij bijna vijf jaar geleden afreisden naar Prof dr. Koen Hermans van de Katholieke Universiteit Leuven (bedenker van deze ETHOS-methode), kon ik alleen maar hopen dat we dit punt zouden bereiken. Toen wij in nauwe samenwerking met zijn team, de Hogeschool Utrecht en Jan de Vries de methode naar Nederland haalden, waren we al ontzettend blij toen die daadwerkelijk werd uitgevoerd.

In 2023 had de regio Noordoost-Brabant de primeur. Dat was echt een mijlpaal! Met de start van de tweede ronde werd het wel duidelijk dat de telling een confronterende realiteit blootlegt. Met veel meer dak- en thuisloze mensen dan eerder gedacht. In meer verborgen situaties van dakloosheid dan bekend. Waaronder vrouwen en kinderen. Harde feiten. Desondanks ging de ene na de andere gemeenten overstag. De teller staat inmiddels op 67. Dat aantal zal dit jaar bijna verdubbelen. En zo wordt straks heel Nederland in kaart gebracht. Geweldig!

Wat schiet je op met tellen?

Niet iedereen zal mijn enthousiasme begrijpen. Want wat schiet je nou op met tellen? Maar stel, je wilt een nieuwe kledingkast maken. Je pakt er een papiertje bij, schat ongeveer in hoeveel truien, bloezen en jeans erin gaan en gaat aan de slag. Ik geef je nu vast op een briefje dat die kast bij voorbaat te klein is. Je onderschat de hoeveelheid kleren. Ontdekt dat de wintertruien twee keer zoveel ruimte innemen (wie denkt daar nou aan?). Of je nieuwe baan vereist opeens, dat je in pak verschijnt. Wat ik maar wil zeggen: schatten draagt een (groot) risico in zich. Maar dat is precies wat we met dak- en thuisloosheid doen. Met hetzelfde resultaat.

Schatten draagt een (groot) risico in zich.

Motie aangenomen

Net voor het reces, stemde de Tweede Kamer voor een landelijke uitrol van ETHOS. Ik ben niet gewoon blij. We hebben echt een rondedansje gedaan op kantoor. Zó blij ben ik ermee.  En ik ben immens trots! Dat er een oplossing ligt, die zich in de praktijk heeft bewezen. En opschaalbaar is. Dit jaar doen 57 gemeenten mee. Voor 2026 staan er al meer dan 100 klaar. Wij, de onderzoekers van Hogeschool Utrecht en onze cofinanciers* zetten er de schouders weer onder. Met de aangenomen motie van Lisa Westerveld, is het politieke draagvlak aangetoond om de werkelijke aantallen in kaart te krijgen. Gemeente na gemeente kan daarop passend beleid ontwikkelen dat (dreigend) dak- en thuisloze mensen eindelijk vaste grond onder de voeten geeft.

Wij staan klaar om te helpen doorpakken.

Tekst door Henriëtte Hulsebosch

*Co-financiers voor dit jaar zijn: Ministerie van VWS, Fonds Schiedam Vlaardingen, Fonds 1818 en Stichting Dioraphte.