Dak- en thuisloosheid

Niemand kan zonder thuis. Een dak boven je hoofd, voldoende geld om van te leven en het diepe besef dat je erbij hoort. Toch zijn er in ons land steeds meer mensen die geen thuis hebben.

Dak- en thuisloosheid – het probleem

Buiten slapen of in een opvang verblijven, op de bank slapen bij vrienden of kennissen, tijdelijk verblijven in een schuur, auto of in een stacaravan op een vakantiepark: dak- en thuisloosheid ziet er diverser uit dan veel mensen denken. Het stereotype beeld van een alleenstaande man van middelbare leeftijd met psychische en/of verslavingsproblematiek op een bankje in het park, is achterhaald. Dakloosheid is veelal onzichtbaar en dichterbij dan je denkt.

Geen thuis hebben, zet je leven in de wachtstand. Elke dag overleven, nooit rust. Hoe kun je je richten op school of werk als je niet weet waar je morgen, volgende week of volgende maand slaapt?

Willem van Sermondt programmaleider

In Nederland ontbreekt het zicht op de volledige groep dak- en thuisloze mensen. Dat komt omdat kinderen, vrouwen, arbeidsmigranten, mensen zonder geldige verblijfspapieren en economisch dakloze mensen niet of onvoldoende worden meegeteld. Inzicht in de omvang en leefsituaties van de groep dak- en thuisloze mensen is cruciaal voor beter beleid, gericht op het voorkomen en uitbannen van dakloosheid.

Onze aanpak

Geen dakloosheid meer in Nederland. Het klinkt als een droom, maar het kán. Kansfonds werkt aan duurzame oplossingen voor dakloosheid.

1. Dak en thuisloosheid in kaart brengen

Om een probleem op te lossen, moet je weten hoe het eruit ziet. Het onzichtbare zichtbaar maken. Dat is wat Kansfonds samen met Hogeschool Utrecht doet met de ETHOS telling.

ETHOS definieert dakloosheid als een gebrek aan volwaardige huisvesting. ‘Daar vallen dus ook mensen onder die nu vaak onder de radar blijven, zoals de jongere die bij bekenden op de bank slaapt of de gescheiden vrouw die overdag werkt en de nachten in haar auto doorbrengt. Maar ook mensen die binnen een maand dakloos dreigen te worden omdat ze een instelling of gevangenis verlaten of hun huis worden uitgezet zonder dat zij zicht hebben op een passende woonoplossing’, zegt Willem van Sermondt, programmaleider Kansfonds. ‘Om effectief beleid te formuleren gericht op het voorkomen en uitbannen van dakloosheid, moeten we eerst weten hoeveel mensen dak- of thuisloos zijn en wie deze mensen zijn.’

Het is de ambitie van Kansfonds en Hogeschool Utrecht om in heel Nederland heldere, betrouwbare en vergelijkbare cijfers van dak- en thuisloosheid te verkrijgen.

2. Kiezen voor Housing First

Geen tijdelijke opvang voor dak- en thuisloze mensen, maar direct een eigen woning. Onvoorwaardelijk en voor onbepaalde tijd. Én de vrijheid om te herstellen zoals zij zelf willen. Dat is de kern van de wereldwijd succesvolle Housing First aanpak.

Mensen zonder thuis belanden nu eerst in de nachtopvang. Na een tijdje krijgen ze vaak tijdelijke noodopvang. Vervolgens kunnen ze ergens begeleid of beschermd wonen. En pas als ze genoeg hebben laten zien dat ze het aankunnen, krijgen ze een zelfstandige woning. Wij zeggen: begin met die eigen plek. Onderzoek toont aan dat dit veel effectiever is. Het biedt deelnemers hoop: eindelijk worden ze weer gezien als mens, niet als probleemgeval. En het geeft rust, waardoor er ruimte ontstaat voor duurzaam herstel. Wereldwijd zijn de ervaringen met Housing First positief; ook in Nederland: minder terugval, duurzamer herstel en dus ook minder maatschappelijke kosten.

Housing First als uitgangspunt in beleid gericht op het voorkomen en uitbannen van dakloosheid. Dat is een van de oplossingen waar Kansfonds zich hard voor maakt.

3. Meer woonplekken realiseren

Om dak- en thuisloosheid tegen te gaan, is huisvesting nodig. De wooncrisis vraagt om vernieuwende oplossingen waarmee daadwerkelijk woonplekken gerealiseerd worden en Kansfonds helpt die graag mogelijk maken. Denk aan het ombouwen van vastgoed, het splitsen van woningen of het realiseren van een zelfstandige ruimte in huis of in de tuin.

Twee projectpartners die hard aan de weg timmeren om een einde te maken aan (jongeren)dakloosheid zijn Kamers met Aandacht en Bedrijf & Samenleving. Hoe ze dat doen ontdek je in onderstaande video en podcast.

Geef jij ook thuis?

Wil je samen met Kansfonds thuisgeven aan de meer dan 1 miljoen mensen zonder thuis in ons land? Net zo lang tot iedereen een thuis heeft? Steun ons dan.

Doneer direct

Beter beeld

Te vaak wordt door media een eenzijdig beeld gebruikt bij verhalen over dak- en thuisloosheid: niet respectvol, stigmatiserend en niet representatief voor hoe dak- en thuisloosheid er werkelijk uit ziet. Wij doen een dringende oproep om geen stereotyperende beelden rondom dak- en thuisloosheid te gebruiken en bieden graag een alternatief.

Onze partner binnen dit thema

Housing First Nederland

Platform van organisaties die volgens dit model werken

Nieuwsbrief

Ontvang mails over dak- en thuisloosheid

Wil je meer weten over dak- en thuisloosheid? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief.

  • * = verplichte velden
  • Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Contact

Heb je een vraag over ons thema dak- en thuisloosheid? Neem dan contact op met onze programmaleider.