Home Programma’s Een thuis zonder papieren

Een thuis zonder papieren

Hoe overleef je in een land waar je niet mag bestaan? Waar niemand je ziet? En waar je van alles kan bijdragen, maar dat niet mag? Het is nauwelijks voor te stellen. Toch is dat hoe veel mensen zonder verblijfspapieren hier leven. Daarom werkt Kansfonds aan menswaardige oplossingen. Want ook zonder papieren ben je mens. En ieder mens heeft recht op een menswaardig bestaan. Of je hier nu lang bent of misschien maar tijdelijk.

Wat is er aan de hand?

Veel mensen zonder verblijfspapieren leven hier in mensonwaardige situaties. Vaak zonder dat we het beseffen. Het gaat lang niet alleen om asielzoekers die zijn uitgeprocedeerd. Maar bijvoorbeeld ook om migranten die hier het werk doen waarvoor niemand te vinden is. Om nannies die nauwelijks rechten hebben. En om jongeren die hier zijn opgegroeid, maar die niet zoals hun leeftijdgenoten mogen werken of studeren. Hun leven valt stil. Te weinig beschermen we hun menswaardigheid en rechten.

Over wie hebben we het eigenlijk? En wat maakt hun situatie zo nijpend? Lees het op onze themapagina.

Ga naar de themapagina

Wat is de oorzaak?

Nederland voert een streng beleid om illegale migratie tegen te gaan. Door mensen geen enkel recht te geven, hoopt de overheid dat ze weggaan en wegblijven. Maar dat duwt de mensen díé hier al zijn – en die vaak nergens anders heen kunnen – in een uitzichtloos bestaan.

Ook blijkt dat sommigen wel het recht hebben om te blijven. Maar je recht krijgen is ingewikkeld en het systeem is niet makkelijk toegankelijk. Doordat mensen onvoldoende gebruik kunnen maken van hun rechten, lopen ze verblijfspapieren mis en dreigen ze te worden uitgezet. Intussen doen maatschappelijke organisaties alles om ze te helpen. Maar ook hún bestaanszekerheid staat onder druk. De meeste krijgen geen overheidsfinanciering en zijn afhankelijk van giften.

Dit doet het programma

Kansfonds bouwt een stevig netwerk met de organisaties die zich inzetten voor mensen zonder verblijfspapieren. In dat netwerk werken we samen aan wat er moet gebeuren:

  • Humane oplossingen vinden en deze opschalen.
  • Ervoor zorgen dat er betere toegang is tot waar mensen recht op hebben.
  • Met verhalen het besef en begrip in de samenleving voeden.
  • Ruimte zoeken (of maken) voor een menswaardiger overheidsbeleid.

Als we nieuwe manieren willen vinden om mensen zonder papieren een thuis te geven, moeten we innovatief zijn en durven. Met dit programma gaan we samen op zoek naar oplossingen die het verschil maken.

Anne Damen programma leider

Waar liggen kansen?

In binnen- en buitenland leven er kansrijke ideeën waarmee we de situatie van mensen zonder papieren kunnen verbeteren. Waar kun je zoal aan denken?

  • Een trainingspool die vrijwilligers van meer juridische kennis voorziet. Daarmee kunnen zij mensen zonder papieren beter helpen aan waar ze recht op hebben.
  • Een proef met een ‘stadspaspoort’, zodat mensen een identiteitsdocument hebben dat deuren voor ze opent.
  • Een pilot die jongeren de kans biedt om na hun 18e tóch aan een studie te kunnen beginnen.
  • Een proefproject dat uitzoekt hoe ouderen te helpen zijn die hier soms al 30 jaar zonder geldige papieren zijn, en die nu nergens voor zorg terechtkunnen.
  • Een berekening van wat het de samenleving oplevert als mensen zonder papieren onder bepaalde voorwaarden mogen werken.

Zo werkt het programma

  1. Stap 1

    Actienetwerk van start

    Kansfonds maakt met geld en ondersteuning een netwerk van maatschappelijke organisaties mogelijk. Daarin werken we samen aan menswaardige oplossingen. Ook financieren we het voortbestaan van de organisaties.

  2. Stap 2

    Agenda bepalen

    Het netwerk komt minimaal vier keer per jaar bij elkaar. Samen met de deelnemers bepalen we de agenda. Welke thema’s zijn nu van belang om op in te zetten? Bij welke ontwikkelingen en actualiteit kunnen we aansluiten om succesvol te zijn?

  3. Stap 3

    Oplossen, leren, opschalen en bijsturen

    Samen brengen we oplossingen in de praktijk. Intussen leren we of ze werken. Welke obstakels worden zichtbaar? Kan of wil het beleid meebewegen?

  4. Stap 4

    Praktijk en beleid beïnvloeden

    Gezamenlijk trekken we op om oplossingen of beleidsaanpassingen in gang te zetten. Ook helpen we met verhalen de negatieve beeldvorming rond mensen zonder papieren om te buigen.

Met als resultaat?

Dat mensen zonder papieren hun bestaan zeker zijn. Dat we niet langer hun leven stilzetten. Maar dat we ze helpen om vooruit te komen met studie, stages, werk en een eventuele terugkeer naar het land van herkomst. Dat ze intussen onderdak hebben, veilig en legaal. En ze de kans krijgen om in hun levensonderhoud te kunnen voorzien. Maar ook dat we als samenleving hun verhalen kennen. Hen waarderen om wie ze zijn, en om wat ze (ook economisch) bijdragen in onze samenleving. En dat we niet langer accepteren dat ze hun waardigheid en rechten kwijtraken.

Lees de verhalen

Meer over ongedocumenteerde mensen

Kruispunt: De verschilmakers

Dominique Nientker had een succesvolle carrière als investeringsbankier toen ze besloot haar leven om te gooien. Tegenwoordig zet ze zich met haar stichting Human Aid NOW in voor mensen zonder geldige verblijfspapieren. In Kruispunt vertelt ze wat haar beweegt.

Bekijk de aflevering

Aanleiding voor het programma

Al jaren helpt Kansfonds maatschappelijke organisaties die mensen zonder papieren bijstaan. We steunen diverse projecten, maar financieren in sommige gevallen ook de exploitatiekosten. Het heeft ons geleerd hoe lastig het is om de bestaanszekerheid van deze doelgroep te vergroten. De tegenkrachten zijn groot, zoals het overheidsbeleid en de heersende stigma’s. Intussen komt ook de bestaanszekerheid van de organisaties steeds zwaarder onder druk te staan. Samen met hen heeft Kansfonds in 2023 dit programma ontwikkeld, waarmee we zoeken naar baanbrekende oplossingen. Ook mensen zonder papieren denken mee over wat het programma te doen staat.

Geef mensen zonder papieren een menswaardig bestaan

  • Omdat je ook zonder papieren mens bent.
  • Omdat ieder mens recht heeft op een menswaardig bestaan.
  • Omdat de huidige aanpak onmenswaardige situaties veroorzaakt.
  • Omdat we met kleine dingen een groot verschil kunnen maken in het leven van deze mensen.

Onze projectpartners

Contact

Heb je een vraag over ons programma Een thuis zonder papieren? Neem dan contact met ons op.

Geef jij ook?

Help jij ons mee om ongedocumenteerde mensen te ondersteunen die zo ernstig buiten de boot vallen? Ze hebben onze hulp hard nodig.

Doneer direct

Iedereen heeft recht op bestaanszekerheid

Om zoveel mogelijk organisaties te kunnen steunen in hun strijd voor mensen zonder geldige verblijfspapieren zijn we op zoek naar co-financiers! Hoe meer organisaties we bij ons programma kunnen betrekken, hoe meer mensen we kunnen helpen op weg naar een menswaardig bestaan. Wil je daar samen met Kansfonds aan bijdragen? Word onze partner en help zo mee aan noodzakelijke verandering. Neem voor meer informatie contact op met Petra de Wal.