‘Zonder Loods zou ik me thuis vreselijk zitten vervelen’. Jos (65) hoeft niet lang na te denken over de vraag wat Stichting Loods voor hem betekent. ‘Ik moet bezig zijn, iets om handen hebben’, gaat hij verder. ‘Vroeger pimpte ik daarom vaak spullen, nu werk ik in de kringloop. Op dinsdag, woensdag en donderdag ben ik er de hele dag en op vrijdag alleen de ochtend. Soms ook op zaterdag, maar alleen als het uitkomt en mijn zoon er op uit is’. Die zoon heet Jacky en is 28 jaar. Na een moeilijke periode kon hij terecht bij zijn vader. Jos: ‘Hij stond ineens voor de deur. Ik zei meteen: je kunt blijven zo lang je wilt. Het is zo fijn om te weten dat hij veilig is nu. Hiervoor had ik vaak nachtmerries, ik wist niet hoe het met hem ging of waar hij uithing. Nu gaat het gelukkig beter met hem’.
Met vertrouwen haal je het beste in mensen naar boven
Ze hebben net het vijfjarig jubileum achter de rug. Nu is dat gegeven nogal misleidend, want voorgangers PUB en Spoor073 bestonden al veel langer. In 2018 kwam het tot een fusie en sindsdien is Stichting Loods in Den Bosch een feit. Een plek waar iedereen welkom is. En niet alleen om elkaar te ontmoeten en een kop koffie te drinken. Bij Stichting Loods kun je vooral ook lekker aan de slag: van fietsenwerkplaats tot groenproject en van kringloop tot straatmagazine, Loods heeft voor ieder wat wils. We namen een kijkje en ontmoetten deelnemer Jos, bedrijfsleider Marcel en activiteitenbegeleider Eef.
Geen woonplek
Het is voor Jos niet altijd vanzelfsprekend geweest dat hij zijn zoon deze veiligheid kan bieden, want nog niet zo lang geleden had hij zelf een poos geen dak boven zijn hoofd. Jos legt uit hoe dat kwam: ‘Ik woonde in een kraakpand en had financiële problemen. Op een gegeven moment kreeg ik boete na boete, maar kon dat allemaal niet betalen. Ik werd daarom veroordeeld tot een jaar cel. Toen ik vrijkwam was het kraakpand weg. Er stond zelfs al een heel nieuw gebouw op die plek. Ik kon dus nergens heen’.
Vanaf die dag sliep Jos vier jaar lang buiten, onder een brug. Met op de grond pallets, karton en dikke matten tegen de kou. Daar bovenop zijn tentje. Zijn kleding wassen en douchen deed hij bij een inloophuis. Hoe kijkt hij terug op deze periode? ‘Eigenlijk had ik het best wel goed buiten. De opvang was me veel te druk, buiten was ik vrij. De politie wist dat ik daar was en liet me met rust. En ik heb nooit nare ervaringen gehad dat mijn spullen gejat werden ofzo’.
Prikproject
Het was in die tijd dat Jos voor het eerst bij Loods-voorganger PUB kwam. Hij deed mee aan het prikproject: ‘Met z’n allen gingen we vuil prikken in de omgeving. De mensen waren blij met ons, we maakten hun buurt schoon. Ik ga nu niet meer mee, ik kan niet meer zo ver lopen, omdat ik twee jaar geleden een aneurysma heb gehad. Daarom werk ik nu bij de kringloop. Ik sorteer alles wat binnenkomt en samen met Eef bepaal ik de prijzen’. Activiteitenbegeleider Eef (59) herinnert zich de dag dat Jos onwel werd nog goed: ‘Hij voelde zich steeds al niet lekker, maar hij was koppig, wilde niet naar de dokter. Uiteindelijk is hij toch gegaan, op de fiets naar de praktijk. De dokter heeft toen meteen een ambulance laten komen. Ze waren er gelukkig nog op tijd bij’.
Verbinder
Eef is een van de negen mensen die vast in dienst is bij Stichting Loods. Ze begon jaren geleden als vrijwilliger bij PUB en sinds 2016 heeft ze een fulltime aanstelling. Als geen ander weet ze wat deze plek bijzonder maakt: ‘Het gaat hier om de mensen. Ze krijgen de ruimte, er worden geen regels opgelegd. Alles draait om vertrouwen. En daarmee haal je het beste in ze naar boven’. Ook bedrijfsleider Marcel (59) is ooit begonnen als vrijwilliger en niet meer weggegaan. ‘Ik vond dit meteen een fantastische plek, vanaf het eerste moment dat ik hier kwam’, licht hij toe. Toen er in 2018 een bedrijfsleider werd gezocht voor de nieuwe stichting, lag de keuze voor hem dan ook voor de hand. En dat heeft goed uitgepakt, zo bevestigt Eef: ‘Marcel is echt een verbinder, precies wat we hier nodig hebben’.
Onvoorwaardelijk
Het mooiste van zijn werk bij Loods vindt Marcel het onvoorwaardelijke contact met de mensen. ‘Onze deelnemers zitten in een kwetsbare situatie, om verschillende redenen. Ze hebben bijvoorbeeld psychische problemen, zijn verslaafd (geweest) of hebben het financieel zwaar. Omdat hier relatief weinig regels zijn, voelen mensen zich thuis, ze kunnen zichzelf zijn. We werken nergens naar toe, ze hoeven nergens aan te voldoen. Prima als iemand uitstroomt naar betaald werk, maar het is geen doel op zich’.
Op dit moment zijn er zo’n 100 deelnemers die met regelmaat de handen uit de mouwen komen steken. Ieder op zijn eigen manier, binnen zijn eigen mogelijkheden. En dat er tussen zoveel mensen met al die uiteenlopende problemen en achtergronden ook wel eens wat mis gaat, daar ontkom je volgens Marcel niet aan. ‘Maar’, sluit hij af, ‘bij Loods is en blijft in principe iedereen welkom. Óók voor een tweede of een derde kans’.
Over de vloer
Buiten komen we Jos weer tegen. Zijn werkdag zit erop, hij gaat naar huis. Eten maken. Een wasje draaien. Daarna misschien een film kijken. Ondanks dat hij het gevoel van vrijheid wel eens mist, is hij toch maar wat blij dat hij een huis heeft. In de eerste plaats voor het thuis dat hij zijn zoon zo kan geven. Maar ook omdat er weer mensen over de vloer komen die hij voorheen niet zag. En, zo legt hij uit, het is beter voor zijn gezondheid: ‘Ik heb nu een uitkering en goede begeleiding. Buiten heb je geen ziektekostenverzekering, geen douche, geen warm water. Dingen die toch nodig zijn. Want het echte buitenleven is zwaar, je lichaam gaat achteruit. Als ik nu nog steeds buiten leefde, was ik er misschien al niet meer geweest.’
Over Loods en Fonds Franciscus
Met het programma Fonds Franciscus werken we aan het verstevigen en toekomstbestendig maken van inloophuizen. Stichting Loods stroomde in de tweede ronde in en neemt nu deel aan het masterprogramma. Wat brengt Fonds Franciscus hen? Marcel: ‘De bijeenkomsten springen er voor mij echt uit. Er komen regelmatig zaken naar voren waar anderen mee worstelen waar wij bij kunnen helpen. En andersom. Die uitwisseling is zo waardevol. Ook vond ik de training Presentiebenadering heel goed, die kennis komt nog vaak van pas in onze dagelijkse praktijk’.
