Gewoon geld geven

Er zijn boeken vol geschreven over de gevolgen van armoede. En die gevolgen liegen er niet om. Armoede werkt negatief door op bijna alle levensgebieden. Mensen die leven in armoede hebben doorgaans een slechtere gezondheid, eten en wonen slechter, leven vaker in een sociaal isolement en armoede kan op den duur zelfs het denkvermogen beperken. De gevolgen voor kinderen die opgroeien in armoede zijn nog groter. Dit leidt vaak tot achterstand die nauwelijks is in te lopen.

Wat doet Kansfonds aan armoede in Nederland?

De afgelopen vijf jaar hebben we de aandacht voor opgroeien in armoede in een versnelling gezet. We hebben 54 projecten gesteund die de draagkracht van kinderen in armoede helpen vergroten. Hiermee hebben honderden kinderen geleerd hoe ze tegenwicht kunnen bieden aan de negatieve gevolgen van leven in armoede. En daarmee de kans op een betere toekomst vergroot.

De ontwikkelingen binnen Kansfonds hebben in de tussentijd ook niet stilgestaan. Wij hebben nog meer focus aangebracht in ons werk: wij willen helpen waar niemand anders dat doet of durft. Én vooral doen wat nodig is. Best een beetje stoer dus. En we geloven hierin met hart en ziel omdat we weten dat onze toegevoegde waarde dan het grootst is.

Mensen die in armoede leven hebben veel verschillende problemen, maar één is er gemeenschappelijk: er is te weinig geld. Dit leidt tot stress. Stress zorgt ervoor dat mensen een korte-termijn focus krijgen en dat leidt vaak tot (meer) schulden en nog meer armoede. Het gebrek aan geld zet een voortdurende rem op werken aan een florissantere toekomst. Dit roept een interessante vraag op: wat gebeurt er als je mensen in armoede geld geeft?

In Nederland zijn er nog geen voorbeelden van deze soort interventie. In het buitenland wel en die zijn zeer succesvol. Het dichtst bij huis is een experiment uit 2009 in Londen, waar 15 daklozen ieder £ 3.000,- kregen. Eerdere pogingen om ze onderdak en hulp te geven waren allemaal mislukt. Anderhalf jaar later hadden ze allemaal stappen gezet. Ze accepteerden opvang, volgden cursussen, leerden koken, kickten af, bezochten hun familie en maakten plannen voor de toekomst. De helft had zelfs een dak boven het hoofd. Het succes van deze aanpak werd verklaard door het geven van zelfbeschikking en vertrouwen. The Economist concludeerde: ‘De efficiëntste manier om geld te besteden aan daklozen is het ze gewoon geven.’ Verder is er de Give Directly beweging, die hoog scoort in de top 10 van GiveWell, de organisatie die de impact van goede doelen meet. De OESO (denktank van rijke landen) geven in het boek ‘Just give money to the poor’ uit 2010 verschillende voorbeelden van het succesvol geven van geld. De voordelen zijn onmiskenbaar: de armoede neemt af, er zijn veel lange termijn voordelen in inkomen, gezondheid en belastingopbrengsten én de programma’s zijn goedkoper.

Kansfonds - Kwetsbare ouderen - muntgeld aan het tellen

Doen wat nodig is

Wij gaan een pilot doen waarin we in Nederland mensen in armoede geld geven. Daarmee maken we het mogelijk dat gezinnen in armoede zelf bepalen waar ze het meeste behoefte aan hebben. Een oplossing die simpel en vernieuwend is en uitgaat van een positief mensbeeld. Ingewikkelde problemen vragen niet altijd een ingewikkelde oplossing.

 

De Hogeschool van Amsterdam onder leiding van armoedelector Roeland van Geuns gaat dit experiment uitvoeren. We beginnen in 2020 met een pilot, omdat er nog veel te leren en onderzoeken valt. Als dit succesvol is, komt er in 2021 een grootschalig twee jaar durend experiment. En met de uitkomsten daarvan hopen we iedereen in Nederland die zich bezig houdt met oplossingen voor armoedeproblemen -van welzijnsorganisaties tot de overheid- te inspireren.

Haken en ogen

Natuurlijk, een innovatief project als dit is spannend. Dat vinden we zelf ook. Het is niet alleen nieuw voor ons, maar ook voor Nederland. Maar is dit een reden om het niet te doen? Wij vinden van niet.

We hebben nog veel uit te zoeken. Op welke manier kunnen we onbelast geld geven, zonder dat gezinnen hun toeslagen kwijtraken? Hoe vindt de selectie van de doelgroep en de controlegroep plaats? Welke AVG uitdagingen zijn er? En als we een coaching traject aanbieden, beïnvloedt dit dan ongewenst de autonomie van de gezinnen? Genoeg om uit te zoeken, maar Rome is ook niet in één dag gebouwd. We gaan gewoon beginnen en stap voor stap een degelijke aanpak ontwikkelen.

Contact

We werken samen met de Hogeschool van Amsterdam aan een vernieuwende aanpak voor langdurige armoede in Nederland. Voor dit experiment is natuurlijk geld nodig. Deel je onze mentaliteit van doen wat nodig is? En wil jij deze innovatie financieel steunen? Neem contact op met Brenda Pel om samen de mogelijkheden te verkennen.

Heb je een vraag over ons programma Gewoon geld geven? Neem dan contact op met projectadviseur Kurdestan Smit.