ETHOS staat voor ‘European Typology of Homelessness and Housing Exclusion’ en hanteert een definitie waarbij dakloosheid wordt gezien als een gebrek aan volwaardige huisvesting. “Daar vallen dus ook mensen onder die nu vaak onder de radar blijven, zoals de jongere die bij bekenden op de bank slaapt of de gescheiden vrouw die overdag werkt en de nachten in haar auto doorbrengt. Maar ook mensen die binnen een maand dakloos dreigen te worden omdat ze een instelling of gevangenis verlaten of hun huis worden uitgezet zonder dat zij zicht hebben op een passende woonoplossing, tellen we mee”, zegt Willem van Sermondt, programmaleider Kansfonds. “In België, waar de ETHOS telling is ontwikkeld door prof. dr. Koen Hermans van de KU Leuven, is de nieuwe methode al meerdere keren toegepast. Nu hopen wij ook zicht te krijgen op de volledige groep dak- en thuisloze mensen in Nederland, te beginnen in Noordoost-Brabant.”
Point-in-time telling
De ETHOS methode gaat uit van een ééndaagse telling in een gemeente of regio, een zogenoemde point-in-time-meting. Op 16 mei vullen alle organisaties in Noordoost-Brabant die in aanraking komen met dak- en thuisloze mensen vragenlijsten in. “Naast gemeentelijke diensten en de maatschappelijke opvangorganisaties doen bijvoorbeeld ook buurthuizen, kerken, woningcorporaties, thuiszorg, maatschappelijk werk, scholen en politie mee aan de telling”, vertelt wethouder Pieter-Paul Slikker, gemeente ’s-Hertogenbosch. “Om dakloosheid goed aan te kunnen pakken is een eerlijk beeld noodzakelijk. We willen snellere en betere huisvesting voor mensen die op straat slapen of van bankstel naar bankstel hoppen bij vrienden en familie. We lopen met de regio Noordoost-Brabant voorop met de aanpak ‘wonen eerst’. En daarom nemen we samen met Oss als eerste twee gemeenten van Nederland deel aan het ETHOS telonderzoek van Hogeschool Utrecht en Kansfonds.”
Beleid aanpassen
De resultaten van de telling in Noordoost-Brabant worden half oktober verwacht. De initiatiefnemers verwachten dat andere gemeenten het voorbeeld van Oss en ’s-Hertogenbosch volgen. “Alleen op die manier kunnen we het onzichtbare zichtbaar maken”, aldus Lia van Doorn, lector Innovatieve Maatschappelijke Dienstverlening bij Hogeschool Utrecht die het onderzoek begeleidt. “Inzicht in omvang en aard van dak- en thuisloosheid vormt het startpunt voor beter beleid, gericht op het voorkomen en uitbannen van dakloosheid.”