Gelijke kansen voor iedereen
De armoedeproblematiek in Nederland is groot en wordt door de energiecrisis en inflatie alleen maar groter. En daarmee ook de gevolgen, want armoede heeft een enorme impact. “Ook in Tilburg zijn er gezinnen die van weinig geld moeten leven”, zegt Esmah Lahlah, wethouder Bestaanszekerheid, Kansengelijkheid en Talentontwikkeling in Tilburg. “We willen onze inwoners zo goed mogelijk ondersteunen om minder stress te ervaren en zich gezonder en gelukkiger te voelen. De vraag is of extra geld hierbij helpt. Ervaren inwoners hierdoor minder stress? Leidt minder geldstress tot meer rust in de gezinnen en meer kansen? En wat doet het met de kinderen? De uitkomst van het onderzoek kan gemeenten, maar ook de Rijksoverheid, belangrijke inzichten geven. We maken dit onderzoek dan ook graag mogelijk in Tilburg.”
Vernieuwende aanpak
150 gezinnen in Tilburg krijgen twee jaar lang elke maand een gift van 150 euro. Ze mogen dat geld naar eigen inzicht besteden. “Wij vertrouwen erop dat mensen zelf heel goed weten hoe ze die 150 euro het beste kunnen inzetten,” vertelt Bas Pieck, programmaleider bij Kansfonds. “Ons initiatief Gewoon geld geven gaat uit van een fundamenteel andere kijk op en aanpak van armoede. Armoede is namelijk niet het gevolg van slecht budgetteren, maar gewoonweg van te weinig geld hebben om van rond te komen. En van een complex systeem dat mensen verder de armoede induwt. We zien dat er nu veel pleisters worden geplakt, bijvoorbeeld in de vorm van energiemaatregelen en maaltijden op school. Maar om bestaanszekerheid te garanderen, zijn fundamentele oplossingen nodig.”
Partnerschap met het FNO-programma Samen Kansrijk en Gezond
De giften aan de Tilburgse gezinnen worden betaald door Samen Kansrijk en Gezond, een programma van FNO, dat met Kansfonds de handen ineenslaat om armoede op een vernieuwende manier te bestrijden. Deze financiële ondersteuning past bij de visie van Samen Kansrijk en Gezond (SKG) om projecten en gemeenten die armoede met lef aanpakken, te ondersteunen. Voor SKG en Kansfonds is het belangrijk om de effecten te laten onderzoeken, zodat de geleerde lessen toegepast kunnen worden in het beleid.
Effecten onderzoeken
Ervaringen in ontwikkelingslanden, maar ook in westerse landen zoals de VS, Engeland en Canada leren dat het geven van geld met een onvoorwaardelijk karakter een positief effect heeft. Onderzoeker Mirre Stallen van de Hogeschool van Amsterdam: “Mensen hebben daardoor minder stress, minder mentale problemen zoals angsten of depressies en minder gezondheidsklachten. Ook verhoogt het de kans op het vinden van werk. Bovendien zijn er verbanden gevonden tussen het geven van geld en betere schoolprestaties van de kinderen. In Nederland is dit nooit eerder onderzocht. Dat gaan wij nu in Zaanstad en Tilburg doen.”
Daarnaast wordt in beide gemeenten door een gespecialiseerd bureau een maatschappelijke kosten- en batenanalyse (MKBA) uitgevoerd om te kijken wat ‘gewoon geld geven’ oplevert in vergelijking met het huidige armoedebeleid. Dat kan helpen om te komen tot een radicaal andere aanpak van armoede.