Er klinkt enthousiast geroezemoes in parochieel centrum de Kapelaan, waar de bijeenkomst van ‘Alle jongeren een thuis’ plaatsvindt, en de sfeer is licht opgewonden. Naast het feit dat iedereen blij is om elkaar live te kunnen zien, wordt er uitgekeken naar de aankomst van Koningin Máxima en staatssecretaris Maarten van Ooijen. Zij komen met initiatieven van ‘Alle jongeren een thuis’ praten over hoe het eigen netwerk van dak- en thuisloze jongeren beter kan worden ingezet en hoe gemeenten met behulp van bureaucratievrij geld hierbij sneller en effectiever kunnen helpen.
Een thuis voor jongeren
De jongeren van de Wijze Raad zijn zelf dakloos geweest en denken nu mee met Kansfonds in het programma ‘Alle jongeren een thuis’. En dat is hard nodig, want in Nederland leven 8.500 geregistreerde dak- en thuisloze jongeren. In werkelijkheid slapen veel meer jongeren op straat, in de nachtopvang of bij bekenden op de bank. Het gebrek aan een thuis leidt vaak tot nog meer problemen zoals schulden, geen opleiding of werk en verslavingen. Kansfonds startte in 2021 het programma ‘Alle jongeren een thuis’ waarin 27 initiatieven samenwerken aan het realiseren van een thuis voor jongeren.
Dat doen zij door op een andere manier te werken dan volgens de huidige norm. Daarbij zijn niet regelingen leidend, maar de jongeren om wie het draait. De initiatieven van ‘Alle jongeren een thuis’ hebben als gezamenlijk uitgangspunt het werken vanuit vertrouwen, het bieden van bestaans- zekerheid en het samen optrekken met de jongeren. De toekomst die de jongeren voor zichzelf zien, is leidend.
Krachtig en zelfverzekerd
En nu zitten de jongeren van de Wijze Raad hier, in Zoetermeer, en worden ze overspoeld door een grote groep mensen, waaronder de Koningin, de staatssecretaris en iedereen die daaromheen hoort. Erg onder de indruk hiervan lijken ze niet, de aandacht gaat meteen vol uit naar het gesprek. Eén van de jongeren, Shira, benadrukt het belang van een eigen netwerk. “Dat zijn mensen die weten dat ik niet alleen een probleem ben. Ze kennen mij ook anders.” Kelly vult aan dat thuisloze jongeren last hebben van schaamte en stigma. “Het is lastig om over je problemen te praten”. Gelukkig is hiervan weinig te merken vandaag. De jongeren vertellen krachtig en zelfverzekerd hun verhaal.
Zoals Ramon. Hij is nooit echt dakloos geweest door zijn grote netwerk, maar wel thuisloos. “Ik moest steeds ergens anders logeren.” Op de vraag van de staatssecretaris wie hem dan uiteindelijk heeft geholpen, zegt hij: “Via Kansfonds en het initiatief Stoot heb ik inmiddels mijn eigen huurhuis.” Koningin Máxima vraagt zich ten slotte af hoe we ervoor kunnen zorgen dat meer jongeren, net zoals Ramon, een eigen plek vinden en we de tijd die hiervoor nodig is, kunnen verkorten. Hiervoor moet de communicatie verbeteren, geven de jongeren aan. Hulpverleners en loket moeten náást je gaan staan in plaats van tegenover je. De Koningin is onder de indruk van de verhalen en benadrukt het belang van de inzet van ervaringsdeskundigen bij hulpverleningsinstanties.
Actieonderzoek
Vervolgens sluiten de Koningin en de staatssecretaris aan bij een actieonderzoeksessie over uitdagingen waar de initiatieven van ‘Alle jongeren een thuis’ tegenaanlopen en hoe zij deze aangaan. De staatssecretaris sluit aan bij een sessie waarin de uitdagingen van Housing First, bijvoorbeeld in het vinden van duurzame financiering, centraal staat. Samen bedenken de initiatieven hoe we de Housing First beweging in Nederland kunnen aanjagen. De Koningin luistert mee in een sessie over samenwerking met woningbouwcorporaties. Kamers met Aandacht vertelt hoe zij samen met de gemeente Utrecht zorgen dat particulieren hun huis kunnen openstellen voor jongeren.
En er zijn meer kansen, vooral nu. Met de komst van vluchtelingen uit Oekraïne wordt momenteel veel mogelijk gemaakt in Nederland, dingen die voorheen nog niet konden. Koningin Máxima knikt bevestigend. In mogelijkheden denken wérkt.
