‘Ik dacht dat we een goede relatie hadden, Enrico’s moeder en ik. Maar op een dag liep ze de deur uit om nooit meer terug te komen. Ons zoontje liet ze bij me achter. De mazzel van die gebeurtenis zie je pas achteraf. Anders had ik nooit geweten waar ik later achter kwam. Papa, vertelde Enrico, als jij aan het werk was, sloeg mama mij en dan sloot ze me op in mijn kamer. Mijn hart brak.
‘Armoede maakt je rijker van binnen’
Peter woont samen met zijn zoon. Sinds een paar maanden lacht het leven hem weer toe. Er is een nieuwe liefde, er is werk én er is wat financiële armslag. Dat is wel eens anders geweest. ‘Ik heb elke cent moeten omdraaien.’ Van de stress woog hij nog maar 56 kilo. Maar chagrijnig? ‘Geen dag!’
Mijn situatie veranderde ingrijpend. Ik woonde ineens alleen in een koophuis waarvan de hypotheek op twee salarissen was gebaseerd. Ook raakte ik mijn baan als beveiliger kwijt, omdat die functie werd opgeheven bij de organisatie waar ik werkte. Ik heb me rot gesolliciteerd maar kwam nergens aan de bak. Dan denk je op een gegeven moment: laat maar, het hoeft al niet meer. Bovendien had ik een kind om voor te zorgen. Hij was met alles laat in zijn ontwikkeling, door zuurstofgebrek tijdens zijn geboorte. Elke dag was ik er voor hem.
Mijn zoon heeft nooit gemerkt dat er nauwelijks geld was. Elke cent moesten we drie keer omdraaien. Maar het ging. Ik heb niet zoveel nodig. Bovendien word je enorm inventief. Je moet alleen wél durven vragen. Dat brutale heb ik van mijn vader. Dus ging ik naar de supermarkt, de bakker om de hoek, en legde ik mijn situatie uit. Dan zei ik: als jullie dat allemaal weggooien omdat het over datum raakt, kunnen we dan voor die spullen een zacht prijsje afspreken? En zo kwam ik met een enorme tas boodschappen thuis, voor maar vijf euro. Daar heb ik heel veel geld mee uitgespaard.
Het moeilijkste is dat mensen snel hun oordeel klaar hebben. Die praten tegen je alsof je dom bent en onwillig. Een bijstandsambtenaar van de gemeente heeft me ook een keer zo genoemd. Joh, zei ik toen, jij moet echt een andere baan zoeken, want jij bent hier totaal niet geschikt voor. Ik vind het erg dat ze van alles over je mogen denken. Je wordt ook zomaar ontboden omdat ze menen iets op je Facebookpagina te hebben gezien. Of je dat even kan komen uitleggen. Zelfs je privéleven pakken ze je af.
Van mijn moeder heb ik gelukkig het zachtaardige; ik ben nooit boos. Ik ben altijd vrolijk, geen dag chagrijnig. Ook haar mentale kracht heb ik geërfd. Ik zeg ook altijd: ze kunnen me financieel alles afpakken, maar mij krijgen ze niet kapot. Toch vrat de stress onderhuids aan me, meer dan ik in de gaten had. Binnen een paar weken verloor ik acht kilo. Toen ik op een dag nog maar 56 kilo woog, belandde ik in het ziekenhuis.
Wat me altijd op de been hield, is mijn kind. Het kostbaarste in mijn leven, dat is hij. Hij gaf me vleugels, nog steeds. We moeten elkaar elke ochtend even een boks geven. Dan zegt ie: ‘Pap, tot straks hè?’ We hebben een bijzondere band. Juist ook door alles wat we samen hebben meegemaakt.
De armoede heeft me veel geleerd. Het klinkt misschien gek, maar ik ben er menselijker van geworden. Door wat je meemaakt krijg je meer begrip voor de situatie van anderen, je bent minder snel in je oordeel. En dan al die mensen die me wilden helpen… Er is zoveel ellende in de wereld, maar zij lieten me zien dat er ook nog mensen zijn die goeddoen. Die ervaringen had ik anders nooit gehad. Armoede maakt je van binnen een stukje rijker.
Tekst door Cecile Vossen, beeld door Marieke Odekerken.
Gewoon geld geven
Zo’n 830.000 mensen moeten alles uit zichzelf halen om er het beste van te maken. Elke dag weer. Terwijl er niet genoeg geld is om van te leven en de schulden zich intussen opstapelen. Laten we afrekenen met armoede, door te doen wat nodig is. Lees alles over ‘Gewoon geld geven’, ons programma om de armoede in ons land te helpen doorbreken.