‘In armoede leer ik mijn dochters wat rijkdom is’

‘Mijn vader heeft altijd goed voor ons gezorgd, het ontbrak ons nergens aan. Maar als mijn dochters van 13 en 16 iets nodig hebben, kan ik ze niks geven. Behalve liefde. Ze wonen bij hun moeder en die heeft – net als ik – niet genoeg geld om van rond te komen. Als mijn meisjes hier zijn, laat ik mijn verdriet niet zien. Maar ze hebben alles door. Papa, zeggen ze dan, als we later groot zijn, gaan we voor jou zorgen. Ik voel me elke dag tekortschieten.

Ooit had ik een leven als ieder ander. Ik had een baan, ik had een huis en een auto, ik ging met vakantie. De ellende begon toen mijn werkgever failliet ging. Het duurde oneindig lang voor alles geregeld was en ik eindelijk een uitkering kreeg. Zo ontstonden de eerste schulden. De baantjes die ik daarna had, waren vaak tijdelijk, en tussendoor had ik geen geld. Ik liep met alles achter, ook met de huur, en ik raakte mijn huis kwijt. Wat ik nooit had kunnen bedenken, gebeurde: ik raakte dakloos.

Voor de fout die ik toen maakte, zal ik mijn meisjes mijn leven lang behoeden. Toen ik geen uitweg meer zag, heb ik me laten inhuren door criminelen. Ik deed het niet voor mezelf, ik wilde met het geld mijn kinderen een gewoon leven geven. Ik werd gepakt en heb vier jaar lang mijn straf uitgezeten.

Toch blijf ik zo veel mogelijk thuis. Want als je nergens heengaat, kun je ook niks uitgeven. Als mijn meisjes vijf euro nodig hebben, moet ik dat ver van tevoren weten. Dan kan ik dat bedrag met veel bezuinigen bij elkaar schrapen. Het is moeilijk. Zij willen natuurlijk ook weleens de stad in met vriendinnetjes en er netjes bijlopen op school. Als ik ze al iets kan geven, is het wat ik van anderen krijg.

Als je in armoede leeft, kun je niet zonder hulp van anderen. Als het eten op is, kan ik altijd aanschuiven bij mijn zus of tante. Ze brengen me ook vaak een pan met eten. Soms ben ik bang dat ik daar problemen mee krijg bij de sociale dienst. Dat ze zeggen: nu hou je geld over, dus dat gaan we korten op je uitkering. Maar ik kom juist te kort. Ik zeg om die reden ook tegen mijn familie: neem alsjeblieft geen boodschappen mee, dat gaat problemen geven. Maar intussen is mijn keukenkastje zo goed als leeg.

Het komt goed, daar vertrouw ik op. Want God heeft een plan met mij. Ik heb geleerd van alles wat er is gebeurd. Natuurlijk had ik andere keuzes moeten maken. Maar ik kijk niet langer terug, ik leef vooruit. Het belangrijkste is dat ik mijn meisjes leer om aan hun toekomst te denken en dat elke keuze daarop van invloed is. Ik leer ze dat rijkdom niet zit in luxe en merkkleding. Want als je doodgaat kun je niks meenemen, behalve de herinneringen aan de mooie momenten die je hebt beleefd.

Mensen mét geld kunnen zich niet voorstellen dat er mensen zijn die nog geen euro bezitten. Dat is geen verwijt, maar een feit. Zolang dat besef er niet is, zal het ook moeilijk zijn om verhalen over armoede echt te begrijpen. Het is mijn droom om ooit een theatershow te geven over wat je meemaakt als je in armoede leeft. Ik zal de mensen aan het lachen maken, want een avondje uit moet natuurlijk wel een beetje gezellig zijn. Maar als ze weer thuis zijn, zal langzaam echt tot hen doordringen wat ze hebben gehoord. Ze zullen dan voortaan anders kijken naar wie vaak een leven lang in armoede gevangen zit.’

Tekst door Cecile Vossen, beeld door Marieke Odekerken.