Niet oordelen, maar jongeren op weg helpen, met welke vraag ze ook komen. Dat geeft vertrouwen.

Lachen, praten of gewoon een potje kaarten

“Jongeren voelen zich vaak ongemakkelijk en willen anoniem blijven. Bij binnenkomst kom je in een soort winkeltje terecht, waar jouw fantasie geprikkeld wordt om weer te durven dromen. De winkel is geen echte winkel maar een plek vol magie en illusie”, zegt Niels Numan, projectmedewerker Outpoet in Heerlen. “Een winkel is zonder drempel, iedereen kan tenslotte een winkel binnenstappen. Vaak komen ze binnen met hun hoofd verstopt in de capuchon. Dan laat ik ze met rust. Ze moeten eerst voelen dat het veilig is.”

Bij Outpoet is altijd iets te doen, of je nu gewoon wil chillen, gamen, muziek maken of zelf een goed idee hebt, iedereen is altijd welkom. Er is ruimte om te lachen, te praten, een luisterend oor, samen muziek maken of gewoon een potje kaarten. Anderzijds kunnen jongeren deelnemen aan de bijeenkomsten. Dat houdt in dat de jongeren gedurende 7 weken met elkaar in gesprek gaan, ervaringen delen, elkaar leren kennen en elkaar steunen. Tijdens deze bijeenkomsten zijn projectmedewerkers en meerdere ervaringsdeskundigen aanwezig. Het einddoel is om samen te werken aan zelfvertrouwen om uiteindelijk een nieuwe toekomst te kunnen opbouwen.

Ondanks dat het vandaag rustig is op de locatie (de coronaregels gelden nog), komt Damian nog binnenlopen. Damian woonde een half jaar geleden in een jongerenopvang en leefde daarvoor op straat. “Als je hier binnenkomt, heb je niet het gevoel dat je iets moet. Het is een vrije ervaring. Ik leefde op straat, had verkeerde vrienden en maakte fouten. Hier heb ik geleerd dat iedereen fouten mag maken, er wordt veel gepraat en we delen elkaars levensverhalen,” zegt Damian. “Mijn leven ziet er zoveel beter uit, ik woon niet meer op straat en begin binnenkort met een nieuwe baan. Steeds als ik hier binnenkom, besef ik dat ik nooit meer op straat wil wonen. Het is gewoon een verwarmend gevoel wat ik hier krijg.”

Bouwen aan vertrouwen

De omgevingsfactoren zijn belangrijk, zeker voor jongeren die zelf niet om hulp (durven) vragen. In een winkeltje komt iedereen en daarmee is de eerste stap gezet. Alle vragen zijn welkom en dus niet alleen zorgvragen. “We willen jongeren een handvat geven met wat voor vraag ze ook komen, ook vragen over bijvoorbeeld een opleiding of een passie die ze hebben. We zijn zo menselijk mogelijk en doen niet aan dossiers en stempels” zegt projectmedewerker en ervaringsdeskundige Djim. “Alles is bespreekbaar, het gaat erom om de jongeren vooruit te helpen. We geven ze ruimte om te dromen en weer zingeving te vinden. Vaak moet je daar eerst een stukje verleden voor opruimen en daar helpen wij de jongeren bij,” vult Niels aan. Maar vertrouwen bouw je met meer dingen op. “Er is geen hiërarchie bij ons, er is geen oordeel en we mogen allemaal fouten maken”, zegt Niels. “We winden er tot slot geen doekjes om. Als ik mij zorgen maak omdat een jongere overdag dronken binnenkomt, dan zeg ik dat ook. Het raakt mij dan ook echt,” vult Niels aan.

In de sessies die volgen wordt er een activiteit georganiseerd zoals samen koken en volgt er een ‘out of comfortzone’-opdracht, gericht op het aangaan van een nieuwe uitdaging. Tijdens de laatste sessie delen de jongeren hoe ze dat zelf hebben ervaren en ook wat ze daarin vonden van elkaar. Na het deelnemen aan de bijeenkomsten, kunnen de jongeren doorgroeien naar ervaringsdeskundige. Zo wordt het een project voor en door jongeren en helpen ze elkaar.

Damian komt nog steeds graag bij Outpoet, naar de spelletjesavonden bijvoorbeeld en hij neemt ook wel eens vrienden mee. Er wordt veel gelachen maar er wordt ook veel gesproken over wat iedereen heeft meegemaakt. “Als ik dan ‘s avonds naar huis ga dan voel ik me opgelucht. Het geeft mij zelfvertrouwen,” zegt Damian.

Het belang van actieonderzoek voor ‘Alle jongeren een thuis’

Actieonderzoek is een belangrijk onderdeel van ons programma ‘Alle jongeren een thuis’. Het betekent dat we met onze partners in de praktijk uitvinden wat werkt en wat niet. Al doende leren we en werken we aan oplossingen die vaak in eerste instantie als onhaalbaar werden gezien. Door op kleine schaal te onderzoeken, kunnen we verandering in gang zetten om projecten zoals het ‘Outpoet’ project groot te maken. In het actieonderzoek hebben we samen met partners en jongeren 5 uitgangspunten geformuleerd die vertellen waarom we doen wat we doen:

Deze uitgangspunten bieden houvast voor de projecten, maar zullen ook in ontwikkeling zijn, naarmate we leren, reflecteren en vervolgstappen zetten met de projecten.