We moesten er zelf ook even op kauwen toen we vier jaar geleden onze koers wijzigden: iedereen een thuis! 1 miljoen mensen in ons land moeten het doen zonder thuis, terwijl ieder mens recht heeft op een menswaardig bestaan. We gingen aan de slag. We analyseerden de problemen. We doken in de oorzaken. We keken naar beleid en regels. Naar waar het schuurt en misgaat. En naar wat we als fonds konden doen om te werken aan duurzame oplossingen. En toen… toen kwam Erik langs. Onze thuisvriend.
Erik Borgman is hoogleraar en denkt graag na over hoe mensen naar zichzelf en de samenleving kijken. Hij denkt ook graag mee met ons. Hij zei: ‘De samenleving bestaat al. Van zichzelf.’ We keken elkaar aan. Soms hoor je woorden die naadloos de kern raken van je eigen denken.
Die kern is: in de samenleving leven we met elkaar en weten we intuïtief best wel wat goed is en wat niet. Dakloze mensen: dat kan natuurlijk niet. Kinderen die zonder ontbijt naar school moeten? Dat laten we niet gebeuren. Het lastige is alleen dat we vaak niet het antwoord weten op wat er misgaat in de samenleving. De reflex is om dan verwachtingsvol te kijken naar politici en beleidsmakers: zij moeten maar fiksen wat niet goed gaat. Alsof zíj met hun ingrepen, wetten en maatregelen de samenleving wel even kunnen vormgeven en repareren.
We zouden haast vergeten dat we er zelf over gaan hoe we als samenleving willen zijn. Willen we dat iedereen recht heeft op een thuis? Dan moeten we vooral ook zélf doen wat daarvoor nodig is. En hoe meer we dat doen, des te meer we ontdekken hoe het beter kan. Welke goede ideeën hebben mensen al bedacht? Welke hindernissen staan die ideeën in de weg? Aan welke ‘knoppen’ moeten we met elkaar draaien om tot een doorbraak te komen? Samen lopen we op. Van gemeenteambtenaren tot jongeren zonder thuis. En van creatieve denkers tot mensen zoals jij en ik. Door te laten zien waar het schuurt en beter kan, verandert het beleid langzaam mee richting ‘iedereen een thuis’. Op die beweging zetten we ons als fonds in.
Woensdag gaan we naar de stembus. Met veel belangstelling kijkt iedereen naar wat er in de verkiezingsprogramma’s staat en wat we ervan mogen verwachten. Er valt wat te kiezen. Maar laten we intussen niet vergeten dat juist de veranderkracht in de samenleving nodig is om structurele verandering teweeg te brengen. Die kracht zit in onszelf. In jou en mij.
Tekst door Henriëtte Hulsebosch
